Gatunek rozmieszczony od Francji przez środkową część Europy aż do Kaukazu, na północ docierający do południowych prowincji Norwegii i Finlandii oraz środkowej Szwecji, a na południe do północnych Włoch. W Polsce notowany rzadko, znany tylko z południowej i zachodniej części kraju. Zasiedla tereny nizinne i niższe położenia górskie. Kusak o bardzo charakterystycznym wyglądzie, dzięki wydłużonym członom czułków i nóg. Żyje w gniazdach kretów i myszy, spotykany również w ich sąsiedztwie pod opadłym listowiem, rzadziej znajdowany w gniazdach os i trzmieli. Najliczniej obserwowany w miesiącach zimowych — od listopada do lutego.