Rozpoznawanie i obserwowanie: Tło wierzchu skrzydeł czarnobrunatne z białym wzorem. Na przednim skrzydle wzór ten składa się z grupek białych plamek, a na tylnym z szerokiej przepaski z małym ząbkiem po zewnętrznej stronie. W tylnym kącie tylnego skrzydła ciemna kropka z pomarańczową obwódką. Dymorfizm płciowy polega na tym, że u samca, skrzydła widziane pod pewnym kątem mienią się fioletowo lub granatowo. U samicy tego zjawiska brak. Tło spodu skrzydeł szarobrązowe, z białymi elementami w tych samych miejscach, co na wierzchu. Ponadto na przednim skrzydle obecna jest duża czarna plama z niebieskim środkiem i rudą obwódką. Na tylnym skrzydle szeroka biała przepaska z wyraźnym zębem po zewnętrznej stronie. Uwaga – jest to cecha odróżniająca mieniaka tęczowca od pokrewnego mieniaka strużnika, również obecnego w Gdyni.
Rozwój motyla: Samica składa jaja pojedynczo na wierzchniej stronie liścia. Po wylęgu, gąsienica zjada osłonkę jajową. Młoda gąsienica zimuje na gałązkach rośliny pokarmowej, zazwyczaj przy pąkach lub w rozwidleniu gałązek. Wiosną kontynuuje żerowanie, a przepoczwarczenie odbywa się na liściu.
Okres lotu motyla: 2/VI – 1/VIII w jednym pokoleniu.
Siedliska: Leśne drogi, skraje lasu.