Gatunek obejmujący zasięgiem niemal całą Europę, docierający na północ prawie do koła podbiegunowego, a na wschód po Syberię i Azję Środkową. Jest pospolicie występującym ryjkowcem od Bałtyku aż po Tatry, nie notowanym dotychczas tylko z Podlasia, Kotliny Nowotarskiej i Bieszczadów. Zasiedla wilgotne łąki, ogrody, pastwiska, torfowiska, jasne miejsca w zaroślach i lasach liściastych, poręby i żywopłoty. Jako rośliny żywicielskie tego ryjkowca podawano w piśmiennictwie różne gatunki fiołków — Viola L. W maju samica składa jaja w niedojrzałe owocki. Larwy żerują w torebkach nasiennych, żywiąc się tkankami torebki i tylko częściowo nasionami; przepoczwarczają się w lipcu-wrześniu w miejscu żerowania.