Jeden z najpiękniejszych i najefektowniej ubarwionych motyli krajowych. Skrzydła samca mieniaka w czasie ruchu mienią się fioletowym odblaskiem. Loty odbywa od końca VI do VIII. Lata szybko, siadając czasem w słońcu na kamieniach czy mokrej ziemi. Żywi się sokiem z uszkodzonych drzew i fermentujących owoców, również siada chętnie na nawozie. Gąsienice tego mieniaka, nieco przypominają zielonego ślimaka, żerują jesienią i po przerwie zimowej wiosną, na osikach, rzadziej innych topolach i iwach. Można je spotkać na niżej położonych gałęziach niezbyt starych osik przydrożnych, od strony nasłonecznionej. Gatunek należy do rzadszych motyli krajowych. Motyle, spotykane niekiedy w początku IX należą prawdopodobnie do częściowego drugiego pokolenia. Gatunek prawnie chroniony, jak i pokrewny mieniak tęczowiec.
[282: Apatura ilia (Denis et Schiffermueller 1775) – mieniak strużnik]
Rozpoznawanie i obserwowanie: Wyraźny dymorfizm płciowy: widziany pod pewnym kątem samiec mieni się fioletowo; samica bez połysku. Oprócz formy typowej występuje także druga forma (f. clytie), u której występują żółte plamki tworzące przepaski oraz rząd żółtopomarańczowych plamek wzdłuż zewnętrznego brzegu skrzydeł. Odróżnia się od mieniaka tęczowca tym, że na wierzchu przedniego skrzydła przy zewnętrznym brzegu znajduje się czarna kropka w pomarańczowej obwódce. Spód skrzydeł obu form jest mniej kontrastowy i biała przepaska na tylnym skrzydle jest bez ząbka. Strużnika obserwuje się tak samo trudno jak tęczowca. Samce widuje się częściej, gdyż częściej zlatują na ziemię, a samice rzadziej, ponieważ latają przeważnie w koronach drzew.
Rozwój motyla: Jaja składane są pojedynczo na wierzchu liścia. Po wylęgu, gąsienica zjada częściowo osłonkę jajową. Młoda gąsienica zimuje na gałązkach rośliny pokarmowej, zazwyczaj na pąkach lub na gałązkach. Wiosną kontynuuje żerowanie, a przepoczwarczenie odbywa się na liściu.
Okres lotu motyla: 3/VI – 1/VIII w jednym pokoleniu.
Siedliska: Skraje lasów, gdzie rosną osiki; poza tym lasy łęgowe, tereny ruderalne, zieleń miejska.