-
Arthropodaphylum
Click to switch
to select orders
and filters >
-
Hexapodasubphylum
Click to switch
to select orders
and filters >
-
Insectaclass
Click to switch
to select orders
and filters >
-
Coleopteraorder
Click to set
as the main taxon
and as a base
← of the left panel >
-
Polyphagasuborder
Click to set
as the main taxon
and as a base
← of the left panel >
-
Cucujiformiaseries
Click to set
as the main taxon
and as a base
← of the left panel >
-
Chrysomeloideasuperfamily
Click to set
as the main taxon
and as a base
← of the left panel >
-
Cerambycidaefamily
Click to set
as the main taxon
and as a base
← of the left panel >
-
Lamiinaesubfamily
Click to set
as the main taxon
and as a base
← of the left panel >
-
Saperdinitribe
Click to set
as the main taxon
and as a base
← of the left panel >
-
Saperdagenus
Click to set
as the main taxon
and as a base
← of the left panel >
-
Saperdasubgenus
Click to set
as the main taxon
and as a base
← of the left panel >
species:
Saperda (Saperda) carcharias
(Linnaeus, 1758)
name status: valid name
BioMap ID: 1023729
taxon code: 4188
taxonomy checked: NO
Gatunek rozsiedlony w całej Europie oraz w Azji Północnej, wszędzie tam, gdzie występuje jego roślina żywicielska, jaką jest topola — Populus L.; w Fennoskandii dociera do koła podbiegunowego, na wschód przez Syberię sięga po północne obszary Chin i Korei. Zasiedla tereny nizinne i górzyste, docierając w Bieszczadach do około 650 m, w Sudetach — 900 m, a w Alpach nawet do około 1600 m n.p.m. Drzewem żywicielskim tego gatunku jest głównie topola osika — Populus tremula L., poza tym w piśmiennictwie można spotkać wzmianki o żerowaniu w topoli czarnej — Populus nigra L. oraz w gatunkach z rodzaju wierzba — Salix L. Atakuje głównie drzewa w wieku 2-20 lat, rzadziej starsze, o grubości pnia od 2 do około 30 cm. Rójka chrząszczy rozpoczyna się w czerwcu i trwa do sierpnia, a największe nasilenie pojawu przypada na lipiec. Dla uzyskania dojrzałości płciowej chrząszcze odbywają żer uzupełniający, odżywiając się zielonymi tkankami liści oraz łykiem cienkich gałązek. Przed złożeniem jaja samica wyszukuje zwykle w dolnej strefie pnia gładką korę i wygryza na niej żuwaczkami szparę, przez którą, między łyko a drewno, zostaje wprowadzone pokładełkiem jedno jajo; szpara zostaje następnie zalepiona przezroczystą, krzepnącą cieczą wydzielaną z pokładełka. Jaja zasadniczo przezimowują, a młode larwy pojawiają się wiosną, od kwietnia do czerwca, wyjątkowo latem lub jesienią w roku złożenia jaj. Początkowo młoda larwa żeruje pod korą, następnie wygryza chodnik wzdłuż włókien drewna. Część wiórków jest usuwana na zewnątrz przez jeden — lub kilka otworów zrobionych wokół szyi korzeniowej. W drugim roku żerowania larwa wdrąża się głębiej w drzewo, a w trzecim jesienią sporządza komorę poczwarkową, w której przezimowuje; przeobrażenie następuje na wiosnę, zwykle w kwietniu. Pełny rozwój od jaja do imago trwa cztery lata i może być skrócony lub przedłużony o rok. Saperda (A.) carcharias (L.) należy do groźnych szkodników upraw topolowych. Szkodnikowi temu poświęcono w Europie wiele prac monograficznych, wśród których na uwagę zasługuje opracowanie W. Strojnego (1954) w odniesieniu do naszych warunków klimatycznych.