Gatunek europejsko-syberyjski, w Europie rozmieszczony od najdalszych krańców północnych przez całą środkową część kontynentu aż do Francji (bez obszaru śródziemnomorskiego) i północnych Włoch; notowany też z Kaukazu. W Polsce występuje niewątpliwie na całym obszarze, notowany od Bałtyku aż po Sudety i Tatry, choć nie wykazany jeszcze z wielu krain. Zamieszkuje zarówno tereny otwarte, jak i lesiste na obszarach nizinnych i górskich, gdzie dociera do strefy subalpejskiej. Poławiany pod opadłym listowiem, napływkami, w pryzmach kompostowych, gnijących, grzybach, ściółce leśnej, wśród mchów, a nawet w gniazdach mrówek z rodzaju Formica L.; w zimie w gniazdach drobnych gryzoni.