Gatunek rozsiedlony we wszystkich krajach środkowoeuropejskich, sięgający na zachód do Francji, Hiszpanii i Maroka, a na wschód do europejskiej części byłego ZSRR. W Polsce ryjkowiec ten spotykany jest bardzo rzadko — notowano go z nielicznych, przeważnie pojedynczych, stanowisk tylko w siedmiu krainach. Występuje na łąkach, pastwiskach, przydrożach, zrębach leśnych, groblach oraz pobrzeżach wód stojących i wolno płynących. Postacie dojrzałe, po przezimowaniu w humusie lub wśród mchów, pojawiają się wiosną na roślinach. Samice składają jaja na podstawie łodyg oczeretu jeziornego — Schoenoplectus lacustris (L.) Palla i tymotki łąkowej — Phleum pratense L. Larwy żerują początkowo w dolnej części łodygi, następnie przechodzą do szyi korzeniowej; podczas swego wzrostu przechodzą 4-5-krotnie na żerowanie do innych łodyg. Po zakończeniu rozwoju, opuszczają łodygę i przechodzą do gleby, gdzie na głębokość 6-10 cm przepoczwarczają się w otoczce długości około 15 mm i szerokości 5 mm. Cały rozwój trwa około 100 dni.