Gatunek rozmieszczony w środkowej części Europy i w otaczających ją krajach oraz w Syberii Zachodniej aż do Zabajkala, docierający na południe do Pirenejów, północnych Włoch i Bałkanów. Notowany również z Finlandii i Szwecji, dokąd przywędrował i na stałe osiedlił się dopiero na początku XX wieku. W Polsce C. cuprea (Fabr.) ma rozerwany zasięg występowania — jest notowany głównie z pogórzy i terenów górskich oraz z kilku stanowisk w północnej Polsce. Wzmianki o występowaniu na Śląsku i Wyżynie Krakowsko-Wieluńskiej budzą wątpliwości i wymagają potwierdzenia nowymi materiałami. Występuje na terenach otwartych, głównie w obszarach górzystych, gdzie przekracza górną granicę lasu (w Alpach dociera do wysokości około 2900 m n.p.m.); w północnych połaciach areału gatunkowego zasiedla również tereny niżowe, gdzie przystosowuje się do życia w glebach pól uprawnych i rozszerza swój zasięg występowania. Zamieszkuje doliny rzek, pobrzeża lasu, polany śródleśne, hale górskie i połoniny. Cykl rozwojowy w sprzyjających warunkach trwa trzy lata, ale może być przedłużony do czterech-pięciu lat. Postacie dojrzałe zimują w ziemi w komorach poczwarkowych i ukazują się na powierzchni w zależności od wysokości stanowiska — od maja do lipca. Samce pojawiają się wcześniej i na ogół dwa tygodnie giną wcześniej od samic. Chrząszcze przebywają zwykle w przyziemnej warstwie roślinności, w szczelinach gleby i pod kamieniami. W czasie bezwietrznej pogody odbywają loty na niewielkich wysokościach. Samice składają jaja w powierzchniowej warstwie gleby. Polifagiczne larwy żerują w wilgotnej glebie wśród korzeni roślin; w Finlandii jest uznawany za szkodnika kultur rolnych.