Obszar rozmieszczenia tego gatunku obejmuje basen Morza Śródziemnego, zachodnią i środkową część Europy; notowano go ponadto z Wysp Brytyjskich, Danii, południowej Szwecji, Finlandii, Karelii, Syberii, Kaukazu, Azji Środkowej i Ameryki Północnej. W Polsce oprzędzik grochowy występuje pospolicie na całym obszarze, nie jest jednak jeszcze notowany z niektórych krain. Zasiedla głównie cieple i suche środowiska; występuje na średnio wilgotnych polach uprawnych, pastwiskach, nasłonecznionych zboczach, wydmach, wrzosowiskach, miejscach ruderalnych, pobrzeżach lasów i dróg, w parkach i piaszczystych dolinach rzecznych. Jako rośliny żywicielskie podawane były w piśmiennictwie: koniczyna łąkowa — Trifolium pratense L., koniczyna biała — T. repens L., koniczyna polna — T. arvense L., lucerna siewna — Medicago sativa L., lucerna nerkowata — M. lupulina L., wyka siewna — Vicia sativa L., fasola zwykła — Phaseolus vulgaris L., groch zwyczajny — Pisum sativum L., soczewica jadalna — Lens esculenta Mnch., cieciorka pstra — Coronilla varia L. i traganek szerokolistny — Astragalus glycyphyllos L. Ryjkowiec ten jest notowany jako poważny szkodnik w uprawach różnych roślin motylkowatych. Generacja jednoroczna. Postacie dojrzałe po przezimowaniu, ukazują się w kwietniu i przeżywają do września. Samice składają jaja wiosną i w lecie. Jedna samica może złożyć do około 900 jaj. Rozwój embrionalny trwa 11-14 dni. Larwy początkowo żerują w bulwkach korzeniowych, następnie drążą chodniki w korzeniu głównym. Przepoczwarczenie przebiega w lipcu i odbywa się w glebie. Stadium poczwarki trwa 10-15 dni. Młode pokolenie pojawia się na jesieni i zimuje. Część larw, pochodzących z jaj później złożonych, zimuje w glebie i przepoczwarcza się na wiosnę.